Terrarium là một loại tiểu cảnh làm
vườn trong nhà độc đáo được tạo ra bằng cách trồng trong bình thủy tinh làm
tăng tính nghệ thuật, cho phép nhiệt và ánh sáng lọt vào trong khi hạn chế độ
ẩm. Terrariums có thể được đóng hoàn toàn để ngăn chặn hoàn toàn việc mất độ
ẩm, nhưng thường thì chúng được mở một phần hoặc mở hoàn toàn để cho phép một
số luồng không khí lưu thông. Terrariums mở ít có khả năng gặp các vấn đề về
ngưng tụ hơi nước và nấm bệnh hơn so với Terrariums kín.
1. Terrarium là gì?
Terrarium thường là một một hệ
sinh thái khép kín trong bình thủy tinh có chứa đất và cây, và có thể mở ra để
tiếp tục chăm chút cho môi trường bên trong. Nó cũng giống như bất kì thú chơi
cây vườn lá cảnh nào, miễn là người thợ giữ được niềm đam mê và sự kiên nhẫn.
Đương nhiên cũng đừng đặt nặng quá về vấn đề tiền bạc. Điều thú vị ở terrarium
là sự tự cân bằng, nó tự nuôi mình bằng các chất dinh dưỡng có sẵn và cứ theo
một vòng tuần hoàn không thể chết.
Bạn có thể đã từng thấy những lọ
thủy tinh chứa cây để trang trí ở nhiều nơi nhưng chưa bao giờ nghĩ đến cách nó
được tạo ra. Terraria thường được giữ làm vật trang trí hoặc làm cảnh. Vì đựng
trong thủy tinh dễ thấy nên nó sẽ là điểm nhấn nội thất tuyệt đẹp cho nơi sinh
sống và làm việc của con người. Nhiều người coi hệ sinh thái thu nhỏ của họ
giống như một ô cửa bước vào thế giới tự nhiên. Và terraria cũng rất dễ làm,
bạn có chiếc bể cá cũ không dùng đến hay lọ thủy tinh đựng thực phẩm đều thích
hợp cả, chỉ cần là bình thủy tinh sạch. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về Terrarium
thì có thể đọc thêm bài viết này: https://congcutot.vn/lam-cay-canh-c973/he-sinh-thai-terrarium-133.html
Có hai hệ sinh thái được chia ra phụ
thuộc vào bình thủy tinh bạn chọn: hệ thực vật kín và hệ thực vật mở.
Thường thì các bạn chơi terrarium thích hệ thực vật mở để liên tục chăm sóc,
tưới nước và điều chỉnh theo sở thích. Xu hướng của các bạn trẻ yêu thực vật là
sử dụng các cây mọng nước hoặc xương rồng. Những loài thực vật này có nguồn gốc
khô cằn này có thời gian trưng bày lâu hơn. Ngược lại, bình đựng kín lại cần
đến những cây ưa ẩm và kị các loại cây xương rồng.
2. Ý tưởng khởi nguồn về tiểu cảnh
terrarium
Theo bất kỳ lẽ tự nhiên
nào, cây cảnh trong nhà bạn chỉ sống được đến một thời gian nhất định nhưng
terrarium dù ở trong hệ sinh thái khép kín, không cần thêm các chất hữu cơ từ
môi trường bên ngoài mà vẫn có thể sống tốt. Những cây nhỏ mà bạn đặt vào bình terra
tự lớn lên, nó cũng có thể tự rụng một số lá chết nhưng những chiếc lá héo đó
lại hòa vào đất. Dựa vào hệ men vi khuẩn, vi sinh… kết hợp với nấm mốc để phân
hủy lá thành các chất hữu cơ đơn giản hơn mà cây có thể hấp thụ được. Ông David
Latimer hơn 80 tuổi đã từng đạt kỷ lục với bình terrarium không cần tưới nước
trong hơn 50 năm. Có vẻ đối với một số người, thật kì lạ khi một khu vườn khép
kín có thể phát triển mạnh mẽ như vậy bởi đó là hệ sinh thái hoàn toàn tự cung
tự cấp. Vi khuẩn trong phân trộn phân hủy thực vật chết và phân giải lượng oxy
do thực vật cung cấp, biến nó thành khí cacbonic cho cây quang hợp để tồn
tại.
David Latimer và bình terrarium thọ
bằng nửa số tuổi đời của ông
3. Hướng dẫn tự làm terrarium
Nguyên liệu cần thiết
- Bình đựng được rửa sạch, nên là
các bình có miệng to. Gợi ý: bể cá, chai lọ đựng thực phẩm, chai nước ngọt,…
Chỉ cần đảm bảo có đủ chỗ để thò tay vào để trồng và bảo dưỡng.
- Sỏi hạt đậu (thả bể cá) hoặc đá
nhỏ
- Đất tốt. Bạn nên tìm mua hỗn hợp
đất mới ở các cửa hàng cây cảnh để đảm bảo tránh được các vấn đề về nấm mốc. Độ
ẩm của đất khi sử dụng là rất quan trọng. Đổ đất bạn đã chuẩn bị vào một chiếc
thùng trộn với nước cho đến khi đất đủ ẩm để kết dính lại với nhau. Nếu nước
chảy ra từ đất khi thấm nhẹ vào khăn, nghĩa là nó quá ướt và bạn nên tiếp tục
điều chỉnh cho đến khi hài lòng nhiều đất bầu khô vào hỗn hợp của bạn. Thậm chí
bạn có thể cho thêm trùn quế, ốc sên vào để thảm thực vật được đa dạng nhất.
Gợi ý dùng Peat Moss (than bùn đất)
- Rêu. Gợi ý: Rêu rừng, rêu nhung,
rêu wepping, rêu sao,... Bạn nên mua rêu theo loại trải nền, bán theo miếng to
để dễ trải trên bề mặt sau này.
- Cây nhỏ, phát triển tốt trong môi
trường ẩm ướt. Gợi ý: dương xỉ (dương xỉ Tóc thần, dương xỉ nút), cây bẫy ruồi,
cây Thường xuân, Trầu bà lá xẻ, Thu hải đường, nấm, địa y tuần lộc, cỏ ba lá,
cây Tuyết Tùng,...
- Than hoạt tính (không phải loại
dùng để nướng bếp); than củi (tùy chọn)
- Kéo hoặc dao cắt
- Đồ trang trí như tượng cảnh, vỏ
sò…
- Nhíp dài gắp đầu nhọn, đầu tròn
- Bình xịt sương
Nguồn: Pinterest
Bước 1: Chọn lọ thủy tinh
Bắt đầu với 1 lọ thủy tinh miệng
rộng để làm vật chứa. Mặc dù có thể sử dụng lọ có miệng nhỏ, nhưng việc cho cây
vào lọ có miệng rộng sẽ dễ dàng hơn nhiều. Cung cấp cho bạn nhiều lựa chọn hơn
để thêm các yếu tố trang trí; chẳng hạn như vỏ sò, tượng nhỏ hoặc đồ trang trí.
Bước 2: Chọn các loại cây trồng
Terrarium phù hợp.
Khi chọn cây terrarium, hãy đảm bảo
chúng đủ nhỏ để vừa với lọ của bạn; tốt nhất là không chạm vào các cạnh. Chọn
những loại cây không ảnh hưởng bởi độ ẩm. Vì bản chất hạn chế của Terrarium tạo
ra một môi trường ẩm ướt tự nhiên. Vì lý do này, xương rồng và các cây mọng
nước như sen đá thường không phải là lựa chọn tốt nhất cho một Terrarium khép
kín. Những loại cây này hoạt động tốt nhất đối với những lọ mở hoàn toàn chứa
đầy hỗn hợp bầu đất nhiều cát thô.
Terrarium kín (có nắp đậy) ban ngày hơi ẩm bốc lên ngưng tụ lại tại nắp
và thành lọ thủy tinh. Ban đêm lại thấm ngược xuống đất, duy trì độ ẩm không
đổi. Terrarium dạng kín thích hợp với những hệ sinh thái nhiệt đới ẩm cần ít
ánh sáng như rêu; dương xỉ; fittonia (cây may mắn, cẩm nhung)… hoặc hệ sinh
thái dưới nước (Aquarium). Các loại cây này sẽ phát triển bình thường trong các
không gian kín mà gần như không cần tưới trong thời gian dài.
Terrarium mở là hệ sinh thái không khép kín đối với bên ngoài. Terrarium
mở thường phổ biến hơn với đa dạng loại hình môi trường và thực vật khác nhau.
Loại hình này cũng rất phổ biến với người chơi mới với các loại thực vật phù
hợp ưa khô và cần nhiều ánh sáng như: Cây sen đá; xương rồng; cây không khí;
cây trồng mini trong nhà khác...
Bước 3: Thêm một lớp thoát nước
Lọ thủy tinh sẽ không có lỗ thoát nước ở đáy. Vì vậy bạn sẽ
cần tạo một lớp thoát nước để rễ cây khỏi bị úng nước. Đặt một lớp rêu dưới đáy
Terrarium để hút thêm nước. Nếu không có rêu, bạn cũng có thể bắt đầu với một
lớp đá mịn. Đặt ít nhất một lớp đá 5 cm dưới đáy. Một Terrarium cao và hẹp hơn
sẽ yêu cầu một lớp đá thoát nước sâu hơn một bình rộng và nông.
Tiếp theo, sử dụng thìa lớn hoặc bay để thêm 1 cm lớp than hoạt tính lên trên
các viên đá. Mục đích của việc này là giúp thoát nước và kiểm soát bất kỳ mùi
nào có thể xảy ra.
Bước 4: Thêm rêu và hỗn hợp bầu
Tiếp theo, phủ thêm một lớp rêu lên
trên than và đá. Điều này là để giữ cho lớp đất bầu tiếp theo không bị trộn lẫn
với than và đá. Đồng thời nó cũng tạo thêm sự thú vị về mặt thị giác cho
Terrarium của bạn.
Thêm hỗn hợp bầu đa năng vô trùng lên trên lớp rêu (hoặc trực tiếp lên lớp than
nếu bạn không bao gồm rêu). Thêm càng nhiều hỗn hợp bầu càng tốt, ít nhất là
một vài cm. Nhưng hãy đảm bảo giữ đất đủ thấp để cây trồng vừa vặn mà không
chạm vào đỉnh của lọ.
Bước 5: Chuẩn bị các cây trồng và
trồng cây
Lấy cây ra khỏi bầu ươm. Bạn có thể
thấy rằng chúng bị ràng buộc bởi rễ. Trong trường hợp đó, hãy tách các rễ ra,
hoặc thậm chí có thể cắt bỏ một số rễ. Bằng cách cắt tỉa một số rễ, bạn cũng sẽ
làm chậm sự phát triển của cây. Đây thường là một điều tốt khi trồng cây trong
không gian hạn chế của lọ.
Terrarium sẽ có mặt sau và mặt trước. Vì vậy, hãy đặt cây cao nhất ở phía sau,
hoặc ở giữa. Bạn cũng có thể tạo đường viền cho đất bên trong hồ cạn để có các
ụ và rãnh để tạo hứng thú.
Dùng thìa lớn hoặc ngón tay để đào
hố trồng cho từng cây trong bầu. Đặt từng cây vào lỗ và nhẹ nhàng vỗ đất xuống
xung quanh. Nếu cổ hẹp không thể nhét tay vào, hãy dùng đũa nấu ăn, kẹp hoặc
nhíp dài để đặt cây vào và vỗ nhẹ.
Bước 6: Trang trí bình Terrarium
Ttrang trí bên trong Terrarium bằng
những bức tượng nhỏ hoặc những điểm nhấn khác được đặt giữa các chậu cây. Một
số người thích biến Terrarium thành khu vườn cổ tích thu nhỏ bằng cách sử dụng
các điểm nhấn độc đáo một cách thích hợp.
Thêm các tượng nhỏ cũng là một cách
trang trí
Bước 7: Tưới nước và chăm sóc đủ ánh
sáng
Dĩ
nhiên rồi, bạn phải cung cấp đủ cho tiểu cảnh của mình năng lượng để hệ sinh
thái vận hành.
Kiểm tra vài tuần một lần để xem cây có cần nước hay không. Cảm nhận đất xem có
khô không và thêm nước nếu cần.
Nếu là Terrarium kín, nó sẽ giữ nước lâu hơn đáng kể so với hầu hết các loại
cây trồng trong chậu. Hãy tháo phần trên ra ít nhất mỗi tháng một lần để thoát
khí. Nếu bạn thấy nhiều nước ngưng tụ hoặc đã thêm quá nhiều nước, hãy để hở
phần trên cùng cho đến khi nó khô đủ để nước ngưng tụ biến mất.
Nhổ bỏ bất kỳ lá nào có dấu hiệu vàng hoặc hư hại và cắt tỉa cây nếu chúng phát
triển quá lớn. Không bón phân cho cây vì điều này có thể khiến chúng phát triển
quá lớn so với không gian.
